Stroomuitval - gevaar kan in het staartje zitten: brand

Chatgtp tekst op grond van m'n input, met z'n AI-humor (de 'sanitaire apocalypse') 

pa. = persoonlijke aanvulling bij AI tekst

De Rijksoverheid adviseert burgers met klem om een noodpakket in huis te hebben. Een stroomuitval van enkele uren of zelfs dagen kan immers ingrijpende gevolgen hebben voor het dagelijks leven. Hoewel de meeste mensen denken aan basisbehoeften als water, eten en kaarsen, zijn er minder voor de hand liggende, maar potentieel ernstige problemen waar we rekening mee moeten houden.

De impact van een langdurige black-out wordt treffend beschreven in de roman Black-out (oorspronkelijk Duits, 2012) van Marc Elsberg, waarin een stroomloze periode van ongeveer twee weken in vrijwel heel Europa wordt geschetst. Ook Nederlandse media, zoals het in 2021 (en herhaald) verschenen artikel van Panorama over mogelijke scenario's bij een black-out, benadrukken de ernst van de situatie: herstart van het netwerk kan weken duren.

Chaos en paniek: dit gebeurt er van uur tot uur in Nederland bij een totale black-out | Panorama

Hieronder worden enkele essentiële, maar vaak over het hoofd geziene, overwegingen bij een black-out belicht.

1. Sanitaire uitdagingen

Wanneer de stroom uitvalt, stopt de watertoevoer en daarmee de functionaliteit van moderne toiletten. De wc simpelweg doortrekken is na één of twee keer niet meer mogelijk. Dit roept de vraag op: wat te doen met menselijke ontlasting, zeker voor flatbewoners?

Een praktische oplossing is het gebruik van een eenvoudig, klein toiletzitje met daaronder een emmer. Voor het afvoeren van de ontlasting kunnen biologisch afbreekbare GFT-zakjes een uitkomst bieden. Hiermee wordt voorkomen dat er extra plastic afval ontstaat, en de inhoud kan later op verantwoorde wijze worden verwerkt.

2. Het lot van het Vee

Een ander cruciaal punt betreft de moderne landbouw. De meeste melkveebedrijven zijn volledig geautomatiseerd. Koeien worden elektrisch gemolken; zonder stroom kunnen hun uiers pijnlijk vol raken en zelfs springen, wat leidt tot de dood van de dieren.

Boeren treffen daarom vaak voorbereidingen, zoals noodgeneratoren of aangepaste zonnepanelensystemen die bij een black-out toch opstartstroom (zogenaamde 'eilandbedrijf'-functie - kende deze term niet zelf) hebben. Burgers die 'verantwoordelijkheid willen nemen voor een nationaal belang' (een actuele slogan momenteel bij een ander onderwerp....) kunnen overwegen om te leren handmelken en afspraken te maken met lokale boeren. Dit helpt niet alleen de dieren, maar kan ook een bron van essentiële melk opleveren.    Uitleg:  How to Squeeze Teats the Right Way - YouTube

3. De verborgen gevaren van het Riool

Een van de meest onderschatte risico's is het rioolstelsel. Wanneer rioolpompen uitvallen, stagneert het afvoerproces naar de rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI's). Bacteriën blijven echter organisch materiaal afbreken, waarbij het zeer giftige en explosieve waterstofsulfide (H₂S, rotte-eierenlucht) vrijkomt.

Als de stroom en daarmee de pompen weer op gang komen, kan dit gas door de leidingen terug de huizen in slaan (een fenomeen dat 'flashing' wordt genoemd, beschreven in een TNO-rapport). pa. het werd mij ook verteld door iemand: als het riool het weer gaat doen, gaat het water naar de RWZI en het gas slaat terug in de huizen, en dan krijg je gaskamers. Dit creëert een levensgevaarlijke situatie:

Giftigheid: Waterstofsulfide is even giftig als het gas dat in gaskamers werd gebruikt en kan een chemische longontsteking veroorzaken. Omdat het zwaarder is dan lucht, is het aan te raden beneden goed te ventileren.

Explosiegevaar: Het gas is explosief. Het gebruik van open vuur (kaarsen!) op dat moment kan desastreuze gevolgen hebben.

pa. de rotte-eierenlucht wordt alleen geroken tot een concentratie van zo'n 10 ppm (parts per million). Daarboven wordt het een vieze zoete lucht. In literatuur is de volgende grens van het niet meer ruiken verschillend... vanaf 50/75/100 ppm ruik je het niet meer, omdat... je reukorgaan verlamd wordt. 

pa. het gas is zwaarder dan lucht en zal dus meer bij de grond blijven --> oppassen voor de kleintjes. Beneden met kaarsjes lopen.....mwah.

4. Risico's bij Stroomterugkeer

Naast het rioolgas brengt ook het herstel van de elektriciteit zelf gevaren met zich mee. Bij het opstarten van het netwerk kunnen piekspanningen optreden. Apparaten die nog met de stekker in het stopcontact zitten, kunnen hierdoor doorbranden, wat brandgevaar oplevert. Het is raadzaam om alle stekkers te verwijderen en pas weer aan te sluiten als het netwerk stabiel is. Ook de stekkers van zonnepanelen. 

pa. Wel grappig dat chatgtp de opmerking verwijderde dat zonnepanelen zonder beginstroom niet werken. Bij de tekst over boeren wordt er wel naar gehint, maar heel expliciet niet meer. 

pa. In de brand staande zonnepanelen sproeien ook nog eens hun gif in hun omgeving uit. In plaats van chemisch afval te worden na een jaar of 20/25, en afgevoerd te worden naar Afrika en/of China ('ze zoeken het daar maar uit met onze rotzooi') houdt de Europese burger het dan netjes bij zich, in z'n tuintje of op straat. 

Conclusie

Een black-out is meer dan alleen een ongemak waarbij we 'gezellig' bij kaarslicht zitten. Het is een scenario dat onze moderne, fragiele infrastructuur blootlegt. Goede voorbereiding omvat niet alleen het inslaan van water, blikvoeding, spelletjes en een voorraad boeken, maar ook bewustwording van sanitaire oplossingen, het belang van de veestapel en de onzichtbare gevaren van rioolgas en stroompieken. Afstemming met buren  (stop aub niet begerig naar een beetje stroom de stekkers te vroeg in de stopcontacten..) en een goed doordacht noodplan zijn essentieel om een korte of langere 'grote stilte' veilig door te komen. 

 

 

Chatgtp vroeg ik om een stukje over black out / wc / koeien. En daarna of ik het mocht gebruiken, wat mocht.

Vraag: chatgpt schrijf stuk over black out waarin ook wat met wc en koeien gebeurt. Het antwoord:

 

Titel: De Grote Stilte en het Mysterie van het Doortrekken

Het was precies 14:32 uur toen Nederland collectief de adem inhield. Of beter gezegd: de stekker eruit trok. Een black-out van ongekende omvang had het land in een klap teruggeworpen naar het stenen tijdperk, zij het een stenen tijdperk met smartphones waarvan de batterij nog even meeging.

In de stad heerste al snel chaos. Niet door plunderingen, maar door een veel primitiever probleem: waterdruk. Moderne sanitaire systemen zijn, zo bleek, hopeloos afhankelijk van elektriciteit. Pompen vielen stil, en na één of twee keer doortrekken – afhankelijk van hoe vol het reservoir nog was – gaf de wc-pot het op. Een groeiend aantal wanhopige tweets, verstuurd op de laatste procenten batterij, getuigde van de "sanitaire apocalyps" die zich in de binnensteden voltrok. Mensen keken elkaar met samengeknepen billen aan, terwijl de realiteit van emmers en grachten als noodoplossing langzaam indaalde.

Maar de ware tragedie speelde zich af op het platteland, waar boer Teun zijn eigen, zeer specifieke crisis doormaakte.

Teun runde een modern melkveebedrijf, vol met gerobotiseerde melkmachines, automatische voersystemen en, essentieel, een geautomatiseerd mestafvoersysteem. Toen de stroom uitviel, stopte alles. De koeien, die gewend waren aan een strak schema, stonden ongeduldig te dringen bij de nu inerte melkrobots.

"Kom op, dames, een beetje geduld!" mopperde Teun, terwijl hij verwoed aan de hendel van een noodgenerator trok, die dienst weigerde. De koeien, met hun uiers inmiddels pijnlijk vol, begonnen onrustig te worden. Hun ongemak uitte zich in een kakofonie van loeien en... nou ja, meer mest.

Het automatische afvoersysteem lag plat, en de dunne, vloeibare mest begon zich langzaam maar zeker op te hopen. Wat begon als een klein ongemak, groeide al snel uit tot een bruine, onwelriekende dreiging die de stal dreigde over te nemen. Teun, wanhopig, keek naar zijn overvolle kruiwagen en vervolgens naar de groeiende poel. Hij was in zijn eentje geen partij voor de collectieve darmactiviteit van honderd Friese koeien.

Terwijl in de stad de laatste toiletten het begaven en men overging op creatieve oplossingen met regenwater, stond boer Teun tot zijn knieën in de... uitdaging. Uiteindelijk, in een moment van pure wanhoop, besloot hij zijn laatste werkende apparaat te gebruiken voor een onconventionele taak: hij zette de bladblazer, bedoeld voor het erf, in om de vloeistof richting een verderop gelegen sloot te dirigeren. Het was geen elegante oplossing, maar het werkte.

Toen, na drie uur van nationale ontbering en een uiterst ongemakkelijke situatie in de stal, sprongen de lichten weer aan. In de stad spoelden de toiletten weer met een triomfantelijk geluid door, en bij Teun sloegen de mestpompen weer aan, net op tijd voordat de stal volledig overstroomde.

De black-out was voorbij, maar de herinnering aan onze fragiele, van elektriciteit afhankelijke beschaving – en de kracht van vastberaden boeren en hun bladblazers – zou nog lang blijven hangen. En Teun? Die nam 's avonds een extra lange douche. Met waterdruk.